System Twojego komputera i zainstalowane na nim programy wolno się uruchamiają? Przy próbie zapisu lub odczytu danych wyskakują niepokojące błędy? Przyczyną problemu może być uszkodzony dysk twardy. Sprawdź już teraz jak diagnozować problemy z nośnikami HDD i czy takie usterki można naprawiać.
Uszkodzenia dysku HDD – jaki mogą mieć charakter?
W obudowie urządzeń HDD znajdują się talerze magnetyczne rozpędzane przez silniczek elektryczny do prędkości 5400 lub 7200 obr./s. Nad każdym z nich przesuwają się głowice odczytu i zapisu danych. Są tak blisko powierzchni, że nawet mikroskopijne zanieczyszczenie może doprowadzić do uszkodzeń. Z tego powodu obudowa jest w pełni hermetyczna. Nigdy nie próbuj jej rozkręcać! Dyski komputerowe otwiera się w specjalnych, idealnie sterylnych pomieszczeniach laboratoryjnych.
Każdy nośnik jest podzielony na sektory, czyli najmniejsze jednostki przeznaczone do zapisu danych. Dawniej ich pojemność wynosiła 512 bajtów – dziś jest to 4096 bajtów. Jeśli urządzenie działa, ale jest powolne lub wyrzuca błędy, na pewno problemem nie jest niesprawna głowica albo silniczek. W 99% przypadków będą to uszkodzone sektory (Bad Sector). Usterka ta może mieć dwojaki charakter:
- uszkodzenie logiczne – zazwyczaj oznacza ono drobną zmianę w polu magnetycznym talerza, która uniemożliwia prawidłowy odczyt/zapis danych w niektórych sektorach (taką usterkę da się naprawić),
- uszkodzenie mechaniczne – najczęściej jest efektem uderzenia głowicy o powierzchnię talerza (np. w czasie transportu laptopa), czego efektem są zarysowania – tego niestety nie da się naprawić.
Na początek zdiagnozuj dysk twardy swojego komputera
Po czym poznać, że mechaniczny nośnik danych ma problem z sektorami? Zweryfikuj parametry S.M.A.R.T, czyli informacje pochodzące z tzw. systemu monitorowania dysku. Wystarczy zainstalować najprostszy program do analizy tego podzespołu (często udostępniają je producenci). Zwróć uwagę na sekcję „relokowanych sektorów”. Jeśli widoczna tam wartość jest wyższa od zera, możesz mieć pewność, że są już pierwsze Bad Sectory.
Pierwszą czynnością, jaką musisz wykonać w tej sytuacji, jest zrobienie kopii zapasowej danych. Naprawa logicznych uszkodzeń i tak wiąże się z pełnym wyczyszczeniem nośnika. Powinieneś to jednak zrobić również z racji bezpieczeństwa – taki dysk już zawsze będzie niepewny.
Naprawa dysku twardego HDD – na czym polega?
Profesjonalny serwis komputerowy wykorzystuje do naprawy specjalne oprogramowanie zerujące dysk twardy. Operacja ta jest powszechnie nazywana głębokim formatowaniem, które kasuje dane bezpowrotnie (nie da się ich w żaden sposób odzyskać). W jej trakcie sprawdza się czas dostępu do każdego sektora. Parametr ten mówi bardzo wiele o stanie nośnika:
- czas odczytu poniżej 50 ms – sytuacja idealna, taki sektor jest w pełni sprawny,
- czas odczytu pomiędzy 50 i 150 ms – wciąż jest to sprawny sektor, ale już niepewny,
- czas odczytu od 150 do 500 ms – jest to sektor mocno niestabilny, choć nadal sprawny,
- czas odczytu powyżej 500 ms – ten obszar prawie na pewno wkrótce stanie się Bad Sectorem.
Jeśli natomiast sektor jest niesprawny, program wyświetli dla niego komunikat o błędzie.
Po zakończeniu zerowania wykonuje się tzw. remap, a następnie ponowny test powierzchni talerzy. W trakcie tych operacji uszkodzone sekcje są wyłączane z użycia, a więc dane nie będą już na nich zapisywane.
Czy warto naprawiać dysk twardy?
Próba naprawy takiego nośnika ma sens tylko wtedy, gdy planujesz na nim trzymać mało istotne dane. Programowo nie da się stwierdzić, czy Bad Sector ma charakter logiczny, czy fizyczny. W tym drugim przypadku niestety problem szybko powróci. Uszkodzenie fizyczne postępuje, rysa się poszerza i w krótkim czasie zaczną pojawiać się nowe, błędne sekcje.
Dziś dyski talerzowe są tak tanie, że dla przeciętnego użytkownika ich naprawa nie ma większego sensu. Jeśli zmagasz się z taką usterką, zgłoś się do naszego serwisu komputerowego w Warszawie. Zabezpieczymy dane i, jeśli tylko wyrazisz zgodę, zamontujemy nowy nośnik. W tym momencie powinieneś pomyśleć nad jego zmianą na wersję SSD. To idealne dyski do laptopów, odporne na wstrząsy, które do tego wyraźnie przyspieszą działanie Twojego komputera.